فلیپ‌کارت، بزرگ‌ترین فروشگاه اینترنتی هند

سال ۲۰۰۷ زمانی که شرکت «فیلیپ‌کارت» (Flipkart) با پلتفرم مارکت پلیس آغاز به کار کرد، تجارت الکترونیک در کشور هند قدم‌های اولش را بر می‌داشت. گرچه این شرکت در سنگاپور به ثبت رسیده اما دفتر مرکزی آن در شهر بنگلور کشور هند واقع شده است.

اولین بار جرقه‌ی تاسیس یک شرکت فعال در حوزه‌ی تجارت الکترونیک که در کشور هند فعالیت کند به ذهن ساچین بنسل (Sachin Bansal) و بینی بنسل (Binny Bansal) رسید. این دو در شرکت آمازون مشغول به کار بودند اما شغل‌شان را در آمازون رها کردند تا کسب و کار شخصی خود را راه بیندازند. اقدامی که احتمالا به نظر بسیاری از مردم حرکتی پرریسک بود، آن هم در کشوری مثل هند که مردمش سلیقه‌ها و ترجیحات متفاوتی دارند. به هر حال موسسان فیلیپ‌کارت چالشی بزرگ را به جان خریدند و کسب و کار خود را در هند به راه انداختند.

در کشور هند مردم عموما ترجیح می‌دهند شخصا خرید کنند و اجناسی را بخرند که به شکل فیزیکی می‌بینند. با این وجود امروزه به لطف شرکتی چون فیلپ‌کارت، تجارت الکترونیک به یکی از کسب و کارهایی تبدیل شده که با بیشترین سرعت در حال رشد است.

آغاز راه

فیلیپ‌کارت درست مثل آمازون کسب و کار خود را با فروش کتاب آغاز کرد. این فروشگاه آنلاین به سرعت توسعه یافت و به جز کتاب شروع به فروش محصولات دیگری هم کرد. فیلیپ‌کارت در سال‌های اول از طریق سرمایه‌‎گذاری‌هایی که روی استارت‌آپ‌ها انجام می‌شود خود را از نظر مالی تامین کرد. با بزرگ‌تر شدن شرکت، امکانات تامین مالی برای این فروشگاه آنلاین هم گسترده‌تر شد. عملکرد فیلیپ‌کارت به شدت موفقیت‌آمیز بود؛ این شرکت در سال مالی ۲۰۰۹ – ۲۰۰۸ حدود ۴۰ میلیون روپیه (واحد پول هند) فروش داشت و این رقم به سرعت ظرف یک سال بعدی به ۲۰۰ میلیون روپیه رسید. نهایتا این فروشگاه آنلاین توانسته در آخرین دور از فرایندهای جذب سرمایه، ارزش خود را به ۱۵ میلیارد دلار برساند.

انقلاب فیلیپ‌کارت

زمانی که فیلیپ‌کارت آغاز به کار کرد تقریبا همه‌ی شرکت‌های فعال در حوزه‌ی تجارت الکترونیک با دو مشکل عمده مواجه بودند. یکی از این مشکلات مساله‌ی درگاه‌های پرداخت آنلاین بود؛ در واقع بسیاری از مردم ترجیح می‌دادند مبلغ اجناس را به شکل آنلاین پرداخت نکنند و علاوه بر بی‌رغبتی نسبت به پرداخت آنلاین، درگاه‌ها و زیرساخت لازم برای انجام آسان این فرایند هم چندان فراهم نبود. فیلیپ‌کارت برای غلبه بر این مشکل برای اولین‌‎بار از روش «پرداخت در محل» استفاده کرد؛ روشی که پیشتر در هند استفاده نمی‌شد و پس از آنکه فیلیپ‌کارت از آن استفاده کرد به شیوه‌ای متداول برای سایر فروشگاه‌های خرید آنلاین تبدیل شد.

مشکل مهم دیگری که فیلیپ‌کارت در کنار سایر شرکت‌های حوزه‌ی تجارت الکترونیک با آن روبرو شد مساله‌ی سیستم زنجیره‌ی تامین بود.

تحویل به موقع کالا یکی از اصلی‌ترین و مهم‌ترین فاکتورهایی است که موفقیت شرکتی مثل فیلیپ‌کارت را تضمین می‌کند اما مشکلات زنجیره‌ی تامین باعث می‌شد تحویل به موقع کالا با مانع روبرو شود. برای حل این مساله هم شرکت، سیستم مدیریت زنجیره‌ی تامین خود را راه انداخت تا بتواند محصولات را کاملا به موقع تحویل مشتریان دهد.

خریدها

در حال حاضر کالین کریشنامورتی مدیرعامل فلییپ‌کارت است و موسسان این شرکت هم در سایر پست‌های مدیریتی و ریاست شرکت به کار خود ادامه می‌دهند. این شرکت مانند تعداد دیگری از فروشگاه‌های بزرگ و قدرتمند آنلاین تعدادی از شرکت‌ها را هم خریداری کرده است. خرید WeRead، اپلیکیشنی که اجتماع آنلاینی از شیفتگان کتاب را در اختیار فیلیپ‌کارت قرارداد در سال ۲۰۱۰، خرید Mime360 یک پلتفرم محتوای دیجیتال در سال ۲۰۱۱، خرید Letsbuy یک خرده‌فروش فعال در حوزه‌ی تجارت الکترونیک در سال ۲۰۱۲ به قیمت ۲۵ میلیون دلار، خرید Myntra یک مارکت‌پلیس فعال در حوزه‌ی مد به قیمت ۳۱۰ میلیون دلار و خرید بخش فعال در هند شرکت eBay در ازای واگذاری بخشی از سهام فیلیپ‌کارت به eBay از جمله معاملاتی است که این شرکت در راه توسعه‌ی کسب و کار خود انجام داده است.

حرکت فیلیپ‌کارت از یک خرده‌فروشی کوچک کتاب تا تبدیل شدن به بزرگترین پلتفرم تجارت الکترونیک هند برای مجموعه‌ای از استارت‌آپ‌ها الهام بخش بود. این فروشگاه قدرتمند آنلاین توانست بسیاری از قواعد رایج بازار را بشکند و در عمل حوزه‌ی تجارت الکترونیک کشور هند را برای همیشه متحول کند.