آمارها نشان می‌دهند بزرگترین بازار فروش آنلاین ایران در طی سال‌های گذشته اینستاگرام بوده است. این پلتفرم با قابلیتهای مناسبی که برای ارائه و معرفی محصول، برگزاری کمپین و قراردادن عکس و فیلم‌های تبلیغاتی دارد بسیار موردتوجه است و کسب‌وکارهای کوچک و بزرگ زیادی در آن فعالیت می‌کنند. باتوجه به محدودیت‌هایی که به‌تازگی برای این اپلیکیشن ایجاد شده، فروش صاحبان کسب‌وکار در این پلتفرم با مشکلاتی روبرو شده است؛ بنابراین آنها باید به دنبال راه‌حل‌های مناسبی برای حفظ کسب‌وکارشان باشند. در این مقاله درباره راه‌حل‌های جایگزین برای فروش در اینستاگرام صحبت می‌کنیم.
طراحی وبسایت فروشگاهی
یکی از بهترین گزینه‌های جایگزین فروش در اینستاگرام، داشتن یک وبسایت فروشگاهی است. حتی اگر فروش شما در اینستاگرام مطلوب باشد، داشتن یک وبسایت حرفه‌ای باعث گسترش کسب‌وکارتان خواهد شد.
مزایای استفاده از وبسایت
- دسته‌بندی مناسب محصولات: یکی از مهم‌ترین مزایای وبسایت، مخصوصاً اگر محصولات شما متنوع هستند این است که می‌توانید دسته‌بندی‌های متعدد ایجاد کنید و هر کالا را در دسته‌بندی خودش قرار دهید تا خریداران راحت‌تر به محصولات دسترسی پیدا کنند. همچنین می‌توانید دسته‌بندی‌هایی برای کالاهای در تخفیف، جدیدترین کالاها، محبوب‌ترین کالاها و… ایجاد کنید.
- صفحه محصول مناسب: طراحی صفحه محصول مناسب برای هر کالا باعث می‌شود بهتر بتوانید کالای موردنظر را معرفی کنید و سایزها و رنگ‌های مختلف آن را مشخص کنید تا مصرف‌کننده سریع‌تر کالای محبوبش را انتخاب کند. دسترسی آسان به قیمت محصولات و مقایسه آنها هم از دیگر مزایای وجود صفحه محصول است.
- نیازی به استعلام موجودی نیست: یکی از سختی‌های کار در اینستاگرام پاسخ‌دادن به پیام‌های متعدد مربوط به موجودی کالاست اما در وبسایت این مشکل وجود ندارد. با یک طراحی مناسب امکان سفارش کالاهای ناموجود وجود ندارد و تنها کالاهای موجود در دسترس کاربر قرار می‌گیرد.
- دسترسی مستقیم به درگاه پرداخت: بسیاری از فروشگاه‌های اینستاگرامی با مشکلاتی مانند فیش‌های تقلبی، کم و زیادشدن مبلغ فاکتورها و چانه‌زنی مشتریان برای قیمت پایین‌تر روبرو هستند؛ اما هنگامی که یک وبسایت متصل به درگاه پرداخت داشته باشید، فاکتور برای مشتری صادر می‌شود و مبلغ پرداختی به‌حساب شما وارد می‌شود.
کار با وبسایت، مزایای دیگری مانند امکان بالا آمدن در سرچ گوگل، مدیریت بهتر بسته‌بندی و ارسال محصولات و امکان گسترش بیشتر فعالیت را هم با خود دارد. همچنین دیگر لازم نیست نگران اتفاقاتی مانند ایجاد محدودیت اینترنت باشید.
معایب استفاده از وبسایت
- اعتمادسازی دشوار است: ایجاد اطمینان در کاربران برای استفاده از وبسایت کار بسیار دشواری است و نیاز به زمان، هزینه و صبر زیادی دارد. محتوای وبسایت شما باید بسیار باکیفیت باشد و به طور دائم به‌روز شود تا در موتورهای جستجو هم شما را در رنکینگ بالا بیاورند.
- رقابت زیاد: میلیون‌ها وبسایت در اینترنت وجود دارند که مشاغلی مشابه وبسایت شما انجام می‌دهند. به همین دلیل رقابت بسیار زیادی در این دنیا وجود دارد که پیدا کردن جایگاه خوب برای کسب‌وکارهای کوچک در این میان دشوار است.
- مشکلات فنی: مانند انواع وبسایت‌ها، یک وبسایت تجاری هم ممکن است دچار مشکلات فنی شود. از دسترس خارج‌شدن وبسایت، حتی برای چند دقیقه می‌تواند باعث ایجاد اختلال در ارایه خحدمات شما شود و در نتیجه مردم کمتر به شما اعتماد کنند. این نوع مشکلات بر رتبه‌بندی موتورهای جستجو هم تأثیر منفی می‌گذارد.
چگونه وبسایت داشته باشیم؟
داشتن یک وبسایت مناسب نیاز به استراتژی مناسب دارد. ابتدا باید درباره مسائلی مانند نام دامنه و لوگو تصمیم بگیرید و یک domain خریداری کنید. در ادامه باید با یک تیم طراحی سایت تماس بگیرید و خواسته‌هایتان را به آنها انتقال دهید تا وبسایت موردنظر شما را طراحی کنند و به شما آموزش دهند چگونه از آن استفاده کنید. همچنین این وبسایت باید مرحله تست و ارزیابی را بگذارند. به‌خاطر داشته باشید این کار حداقل به یک ماه زمان نیاز دارد و هزینه بر است. ضمناً باید هزینه‌های نگهداری وبسایت را هم در نظر بگیرید.
همکاری با مارکت پلیس‌ها
یکی از بهترین راه‌هایی که در سراسر دنیا برای فروش اینترنتی وجود دارد همکاری با مارکت پلیس‌هایی مانند آمازون در سطح بین‌المللی و دیجی کالا در ایران است. حتی برندهایی که وبسایت‌های فروشگاهی بزرگی هم دارند برای افزایش فروش و سود به سراغ مارکت پلیس‌ها می‌روند. بازارگاه‌ها برای کسب‌وکارهای کوچک که ترجیح می‌دهند هزینه‌های راه‌اندازی و نگهداری از وبسایت را نداشته باشند هم گزینه مناسبی است.
مزایای استفاده از مارکت‌پلیس
- دسترسی بالقوه به تعداد بالایی از مشتریان: مارکت پلیس‌ها روزانه مراجعان زیادی دارند که هرکدام از آنها می‌توانند مشتریان بالقوه شما باشند؛ بنابراین بدون اینکه نیاز باشد هزینه‌ای برای جذب مشتری بپردازید امکان دیده‌شدن بیشتری خواهید داشت. این مزیت بزرگی برای کسب‌وکارهای کوچک به‌حساب می‌آید.
- کاهش هزینه‌ها: به‌طورکلی معمولاً شروع کار در مارکت پلیس‌ها کم هزینه است و دیگر هزینه‌های مربوط به راه‌اندازی وبسایت و نیروی انسانی لازم برای اداره‌ی آن را نخواهید داشت. خدمات مختلف محتوایی، بازاریابی و لجستیکی هم در بازارگاه‌ها ارائه می‌شوند که معمولاً هزینه‌هایشان کمتر از حالتی است که بخواهید خودتان این کارها را انجام دهید.
- افزایش محدوده فروش: مارکت پلیس‌ها معمولاً محدوده‌ی جغرافیایی بزرگی را پوشش می‌دهند. برای مثال دیجی کالا به کمک سیستم لجستیکی پیشرفته و سراسری خود کالاها را در دورافتاده‌ترین نقاط ایران هم می‌رساند. با کارکردن با مارکت پلیس‌ها بدون اینکه دردسرهای ارسال متوجه شما باشد می‌توانید کالاهای خود را در محدوده جغرافیایی بزرگتری بفروشید.
- استفاده از اعتبار مارکت پلیس: یکی از سخت‌ترین بخش کار اینترنتی این است که این اعتماد را در مشتریان ایجاد کنید که به شما پولی پرداخت کنند. کارکردن با مارکت پلیسی که شهرت خوبی دارد و نماد اعتماد الکترونیک را هم کسب کرده است این مشکل را از سر راه شما برخواهد داشت.
چالش استفاده از مارکت‌پلیس
- مشتریان مارکت پلیس مشتریان شما نیستند: واقعیت این است که مشتریان مارکت پلیس مشتریان شما نیستند. برای مثال اگر تصمیم بگیرید در ادامه برای خودتان یک وبسایت ایجاد کنید نمی‌توانید پایگاه‌داده مشتریان خود را به آن‌جا منتقل کنید. همچنین ممکن است به بسیاری از اطلاعاتی که درباره مشتریان خود نیاز دارید؛ مانند دفعات خرید، میانگین فاکتورها و… دسترسی کامل نداشته باشید.
- رقبا برجسته هستند: وقتی در یک مارکت پلیس فعالیت می‌کنید فروشندگان زیادی هستند که محصولات مشابه با محصولات شما را ارائه می‌کنند. همین باعث می‌شود مجبور باشید با ارائه قیمت و محتوای بهتر و اطلاعات دقیق‌تر، دائماً در حال رقابت باشید.
- باید همیشه خدمات‌تان در سطح بالا باشد: مارکت پلیس‌ها به فروشندگانی نیاز دارند که همواره بتوانند به قول‌هایشان پایبند باشند و خدمات درست و باکیفیتی ارائه کنند. توضیحات درست و کامل برای محصولات، سرعت بالا در تأمین کالا، خدمات پس از فروش کامل و دقیق، چیزهایی هستند که مارکت پلیس از شما توقع دارد به طور کامل انجام دهید.
چگونه با مارکت‌پلیس‌ها همکاری کنیم؟
هر بازارگاه آنلاینی قوانین خاص خودش را دارد؛ اما به‌طورکلی ابتدا باید در مارکت پلیس موردنظرتان نام‌نویسی کنید و مراحل شروع همکاری را بگذرانید. سپس می‌توانید کالاهای خود را در وبسایت مارکت پلیس وارد کنید و برای تحویل سفارش‌های ثبت شده با آنها همکاری کنید.
استفاده از شبکه‌های اجتماعی جایگزین
راه دیگری که برای جایگزینی اینستاگرام وجود دارد استفاده از سایر شبکه‌های اجتماعی است. گزینه‌های مختلفی وجود دارند که می‌توانید به سراغشان بروید:
- تلگرام: یکی از بهترین گزینه‌ها برای کسب‌وکارهای مجازی تلگرام است. این شبکه اجتماعی قابلیتهای متعددی از جمله کانال و گروه‌های بزرگ را در اختیار کاربران گذاشته است و امکان به‌اشتراک‌گذاری انواع فیلم و عکس باکیفیت هم در آن وجود دارد. علاوه بر این ربات‌های تلگرام امکان ارتباط مؤثرتر با مشتری را برای کسب‌وکارها فراهم کرده‌اند.
- پینترست: یکی از اپلیکیشن‌های محبوبی که امکان به اشتراک گذاشتن فیلم و عکس‌های بسیار باکیفیت را دارد و می‌توانید به‌صورت رایگان در آن صفحه خود را درست کنید و محصولات خود را در آن قرار دهید. امکان سرچ کردن و همچنین پیام دادن در این اپلیکیشن فراهم است. امکان درست‌کردن دسته‌بندی‌های موردعلاقه و پین کردن محصولات هم در پینترست برای کاربر فراهم است.
مزایای استفاده از شبکه‌های اجتماعی
- ایجاد مشتریان بالقوه: یکی از بهترین کارهایی که شبکه‌های اجتماعی برای شما انجام می‌دهد این است که می‌توانید جامعه‌ای از مشتریان بالقوه برای خودتان ایجاد کنید. با تولید محتوای مناسب و شناساندن محصولات و خدمات خود به دیگران می‌توانید باعث شوید دیگران شما را دنبال کنند و در نهایت به مشتری تبدیل شوند.
- استفاده از شبکه‌های اجتماعی مقرون‌به‌صرفه است: شبکه‌های اجتماعی ابزارهای کم‌هزینه‌ای برای بازاریابی هستند. شما به‌راحتی می‌توانید یک حساب کاربری رایگان ایجاد کنید و با کمک متن، عکس و ویدئو کالاهایتان را تبلیغ کنید. تنها چیزی که باید بدانید این است که هر پلتفرم چه قابلیت‌هایی دارند و از آن قابلیت‌ها استفاده کنید.
- شبکه‌های اجتماعی فرصت تعامل با مشتریان را ایجاد می‌کند: شبکه‌های اجتماعی بستر مناسبی برای تعامل و ارتباط مستقیم با خریداران هستند. بسیاری از برندها در شبکه‌های اجتماعی اطلاعات مربوط به آخرین محصولات و خدماتشان را ارائه می‌کنند و نظرات خریداران را می‌پرسند. همچنین می‌توانید از این طریق به شکایت خریداران هم رسیدگی کنید.
معایب استفاده از شبکه‌های اجتماعی
- امکان آسیب رسیدن به شهرت در شبکه‌های اجتماعی زیاد است: یکی از معایب استفاده از شبکه‌های اجتماعی این است که حتی یک خطا می‌تواند بر شهرت تجاری شما تأثیر منفی بگذارد. تنها یک حرکت اشتباه می‌تواند اعتماد دنبال‌کننده‌های (فالوورهای) شما را از بین برود. ازآنجایی‌که رسانه‌های اجتماعی یک پلتفرم عمومی به‌حساب می‌آیند، پنهان‌کردن چیزی از دیگران دشوار است؛ بنابراین یک تجربه بد خرید از شما می‌تواند به‌سادگی پخش شود و تصویر کسب‌وکار شما را خراب کند.
- نیاز به‌وقت و توجه زیادی دارد: یکی دیگر از مشکلاتی که شبکه‌های اجتماعی دارند این است که نیاز به توجه مداوم دارند. باتوجه‌به اینکه افراد ۲۴ ساعته در این شبکه‌ها فعال هستند و مستقیماً با کسب‌وکار شما در ارتباط‌اند لازم است افرادی را داشته باشید که دائماً صفحات (پیج‌ها) شما را کنترل و بررسی کنند، صفحه شما را به‌روز نگه دارند و به پیام‌ها و نظرات پاسخ دهند. تأخیر در پاسخگویی به مشتریان باعث ایجاد نارضایتی خواهد شد.
- ارزیابی نرخ بازگشت سرمایه (ROI) در شبکه‌های اجتماعی دشوار است: یکی از مشکلاتی که هنگام کار در شبکه‌های اجتماعی پیش می‌آید این است که ممکن است نتوانید به‌درستی تجزیه‌وتحلیل کنید کدام کالا و خدمات شما مورد استقبال قرار گرفته‌اند. همچنین اندازه‌گیری میزان موفقیت فعالیت‌هایی که در شبکه‌های اجتماعی انجام داده‌اید دشوار است در نتیجه نمی‌توان به‌راحتی نقشه راه آینده را ترسیم کرد.
جمع‌بندی
هرچند اینستاگرام بستر تعاملی مناسبی برای داشتن یک فروشگاه خوب را فراهم کرده است؛ اما کارکردن در این پلتفرم هم مانند دیگر شبکه‌های اجتماعی، محدودیت‌های خودش را دارد بنابراین بهتر است به دنبال روش‌های امن‌تر دیگری هم برای ادامه کسب‌وکار خود باشید. در بالا تلاش کردیم درباره‌ی تعدادی از راه‌حل‌های جایگزین موجود صحبت کنیم.
در میان راه‌حل‌هایی که گفته شد استفاده از شبکه‌های اجتماعی برای شروع کار گزینه بسیار خوبی است؛ زیرا باعث می‌شود در میان مردم شناخته شوید و بتوانید برای برندتان وجه ایجاد کنید.
مارکت پلیس، برای همه کسب‌وکارهای کوچک و بزرگ گزینه مناسبی است، برای فروشندگان کسب‌وکارهای کوچک، هزینه‌های وبسایت را ندارد و از سوی دیگر مشتریان بالقوه زیادی را در اختیارشان قرار می‌دهد و اجازه می‌دهد با سرعت بیشتری رشد کنند. فعالیت در مارکت پلیس برای برندهای شناخته‌شده و کسب و کارهای بزرگ هم بسیار مناسب است؛ چون گستره کاری آنها را افزایش می‌دهد و حجم فروش بسیار زیادی را نصیب این کسب‌وکارها می‌کند.
داشتن یک وبسایت خوب برای کسب و کارهای شناخته شده که محصولات متنوعی را در بازار عرضه می‌کنند و سابقه فعالیت زیادی دارند، نیز راه مناسبی برای فروش است. البته اگر چنین کسب و کاری دارید می‌توانید برای جذب مشتریان بیشتر از شبکه‌های اجتماعی هم استفاده کنید و مشتریان این شبکه‌ها را به وبسایت شما راهنمایی می‌کنید.
